RISAN
Najstarsze miasto nad Boką Kotorskn położone jest u szczytu wciśniętego między góry Risanskiego zalivu 25 km od Herceg-Novi. Powstało w 220 r. p.n.e. (albo kilka lat wcześniej), kiedy królowa iliryjska Teut;i założyła tu stolicę, przeniesioną z miasta Szkodra. Po Ilirach nastali Rzymianie, po których zachowały się mozaiki – dziś główna atrakcja turystyczna. Osada za ich czasów nosiła nazwę Iulium Risinium. W 856 r. miasto zostało zniszczone przez Saracenów. Później wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk, było m.in. własnością bośniackiego króla Tvrtka I (od 1397 r), Republiki Dubrownickiej (od 1451 r.), Turków (od 1539 r.) i Wenecji (od 1687 r.). Obecnie w Risanie jest parę obiektów, które warto zobaczyć. W górach ponad miastem znajduje się Crkvice (1097 m n.p.m.), uważana za najbardziej deszczową miejscowość w Europie. Przeciętna roczna suma opadów to 4600-5300 mm (w Polsce ok. 600 mm).
Zwiedzanie
Najcenniejsze są, niedaleko centrum, rzymskie mozaiki. Z głównej drogi trzeba skręcić na szosę do Nikśić (drogowskaz) i po chwili pojawi się biały płotek i daszki z żółtego eternitu. Jeśli wejście będzie zamknięte, można poprosić o klucz w agencji Amfora, przy głównej drodze, albo po prostu przejść przez niski płotek, do czego zachęcają miejscowi. Mozaiki pochodzą z pocz. II w. n.e., a odkryto je podczas prac archeologicznych w XIX w. Najciekawsza przedstawia Hypnosa, greckiego boga snu. Są też wzory szachownicy, liści i inne motywy. W Risanie jest kilka świątyń. Cerkiew śś. Piotra i Pawła (crkva sv. Petra i Pavla) pochodzi z 1601 r. (później była restaurowana), a cerkiew św. Michała Archanioła (crkva sv. Arhandela Mihaila) z 1767 r. Na wzniesieniach ponad miejscowością Wenecjanie zbudowali dwie twierdze (dziś w ruinie) – Ledenice i Grkavac.
Nieopodal miasta, w stronę Herceg-Novi, zobaczyć można 20-metrowy wodospad Sopot. Przy wyjeździe w kierunku Perastu pośród zieleni stoją zabudowania monastyru Banja (niedostępny do zwiedzania), z zabytkowym kościołem św. Jerzego (crkva sv. Dorde), spalonym przez Turków w 1654 r. i odbudowanym w 1722 r.