HERCEG-NOVI

HERCEG-NOVI

Uwarunkowania geopolityczne uczyniły z Herceg-Novi (27,5 tys. mieszkańców), pierwszego miasta napotykanego po wjeździe od chorwackiej granicy, bramę Czarnogóry. Jest to jedno z najciekawszych miejsc na czarnogórskim wybrzeżu, z nieco chaotyczną starówką, czterema twierdzami, bujną śródziemnomorską roślinnością i cennym prawosławnym klasztorem.

Pierwowzór miasta powstał w 1382 r. z inicjatywy króla Tvrtka I. Początkowo osada nosiła nazwę Sveti Stefan. W XV w. siostrzeniec Tvrtka, książę [herceg] Stjepan Vukćić Kosać, rozbudował port i zmienił nazwę na Herceg-Novi. Jak podają kroniki, książę był również pierwszym turystą, jako że zauroczony klimatem postanowił tu przezimować. Od 1481 r. (lub 1483) do 1587 miastem władali Turcy, z krótką przerwą w latach 30., kiedy teren opanowali Hiszpanie. Pamiątką po tych czasach są zachowane do dziś twierdze Śpanjola i Kanli Kula. Po Turkach pojawili się Wenecjanie, którzy przeprowadzili „czystkę” architektoniczną, usuwając tureckie budowle i zastępując je swoimi. Później było już typowo – w 1797 r. teren opanowali Austriacy, utrzymując się do końca I wojny światowej (z przerwą podczas wojen napoleońskich), a po II wojnie miasto weszło w skład Jugosławii (wyzwolenie nastąpiło 28 X 1944 r.).

Do centrum zjeżdża się z Magistrali na dużym skrzyżowaniu (kilka drogowskazów do hoteli itp.). Niżej trzeba skręcić w lewo, w ul. Njegośeva. Starówka zaczyna się kilkaset metrów dalej. Zaparkować (bezpłatnie) można przy ul. Njegośeva. Warto pamiętać, że ulice są zwykle jednokierunkowe (jeśli ktoś przejedzie pod przejściem do nadmorskiej cytadeli, to zaczyna wyjeżdżać ze starej części miasta i powinien zaparkować tak szybko, jak się da).

Orientacja w Herceg-Novi może sprawiać pewne problemy. Miasto rozciąga się wzdłuż wybrzeża. Przez jego wyższą część przebiega Adriatycka Magistrala (Jadranski Put), a główna ulica poniżej to Njegośeva, od której na wysokości starówki odbija S. Kovaćevića. Dalsza część Njegośeva to deptak, który pod koniec zmienia nazwę na Durkovića. Starówka też jest pogmatwana: dwa główne place to Trg Nikole Durkovića (poza dawnymi murami miejskimi) i Trg Herceg Stefana, a oprócz nich mnóstwo uliczek i placyków z zabytkowymi budowlami. Blisko starówki jest miejski port, z którego można wyruszyć na wycieczkę po okolicy.

Igalo

Na północny zachód od miasta, po drodze do chorwackiej granicy znajduje się uzdrowisko Igalo odwiedzane przez Josipa Broz-Tita (w latach 1976-1977 zbudowano prezydencką letnią rezydencję). Dno morza pokryte jest piaskiem i mułem, stosowanym podczas leczenia chorób reumatycznych. Przebywają tu również osoby cierpiące m.in. na choroby mięśni, układu nerwowego i układu krążenia. Głównym ośrodkiem jest instytut Dr Sime Milośević, który może jednorazowo przyjąć ponad 2 tys. pacjentów.

Mamula

To charakterystyczna okrągła twierdza, wzniesiona na wysepce u wylotu Boki Kotorskiej. Powstała za czasów austriackich, ale jej możliwości obronne właściwie nigdy nie zostały wykorzystane. Podczas II wojny światowej Włosi urządzili tu więzienie, a obecnie mówi się o mającym powstać ekskluzywnym hotelu.

Na wysepkę można dotrzeć z Her-ceg-Novi. W sezonie przy molo, poniżej Forte Marę (tzw. pristaniśte), często spotyka się miejscowych oferujących transport do Mamuli, Błękitnej Jaskini czy do Kotoru (np. stateczek Pajo; w kom. 067/300969). Ceny do negocjacji.

Błękitna Jaskinia

Na południowym brzegu półwyspu Luśtica, który ogranicza Bokę Kotorską od wschodniej strony, znajduje się Błękitna Jaskinia (Modra śpilja). Grota ma 30 m wysokości i zalana jest przez morską wodę, która przybiera niesamowicie błękitną barwę (stąd nazwa). Jaskinia słynie też z efektów akustycznych. W okolicy przylądka Miriśta rozciąga się piękna plaża.

Kontynuując drogę wzdłuż morza docieramy do Budwy. Jej kamienne domy, kościoły i mury obronne są podobnie jak przed wiekami wplecione w typowo śródziemnomorską roślinność, taką jak palmy, drzewa cytrusowe i oleandry. Łagodny klimat i piaszczyste plaże przyciągają tu wielu turystów, czyniąc z tego miejsca ekskluzywny kurort.

Z Kotoru do Budwy jest 25 km (przez tunel), a z Herceg-Novi – 45 km (korzystając z promu Kamenami -Lepetane). Duże parkingi znajdują się w okolicach starówki.
Z obu stron starówki rozciągają się plaże, a wszystkie jej zabytki są od strony morza.

• Biuro informacji turystycznej (ul. Njegośeva 28) mieści się na starówce.
• Budva w Internecie: http://www.budva.net/
• Kempingi:
  Kemping Jaz Za miastem w stronę Tivatu, przy plaży 100 miejsc. Kemping Oliva (Jadranski Put 63;1841). 200 m od morza; 30 miejsc.
• Kemping Avala, Bećići, Borete, 200 m od morza; 300 miejsc.
• Internetowa kawiarnia Elitę blisko bramy od strony portu.
• Wycieczki Z portu przy starówce odpływają statki wycieczkowe, m.in. „Budvanka”